Λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε κάθε μας επαφή με την πληθώρα τεχνολογικών μέσων που μας περιβάλλουν, αντιλαμβανόμαστε ότι η έννοια της ιδιωτικότητας αποκτά στο σύγχρονο κόσμο τεράστιες διαστάσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει πρόσφατα δημιουργήσει ένα συμβουλευτικό όργανο, το RISEPTIS (an Advisory Board for Research and Innovation for SEcurity, Privacy and Trustworthiness in the Information Society), το οποίο δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων στο χώρο της ασφάλειας (security) και της ιδιωτικότητας (privacy).
Σκοπός του RISEPTIS είναι να μορφοποιήσει την ευρωπαϊκή προοπτική σχετικά με την εμπιστοσύνη και ασφάλεια στη μελλοντική Κοινωνία της Πληροφορίας. Προϊστάμενος του ευρωπαϊκού αυτού οργάνου είναι ένας γνωστός διαπρεπής Έλληνας, ο καθηγητής κος Γ. Μητακίδης (http://www.think-trust.eu/riseptis.html) που απεικονίζεται στην φωτογραφία 1. Η ΕΕ, σε αντίθεση με όσα συμβαίνουν σε άλλες περιοχές του πλανήτη, δείχνει να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη σε θέματα προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Υπάρχει νομοθεσία σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, αλλά και Αρχές σε κάθε χώρα (Data Protection Authorities), όπως η δική μας Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία, παράλληλα με την ΑΔΑΕ (Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών) λαμβάνουν μέτρα για την προστασία της ιδιωτικότητας του πολίτη. Τώρα, το κατά πόσο οι Αρχές αυτές είναι αποτελεσματικές, αυτό είναι θέμα που χρήζει διαφορετικής ερμηνείας από χώρα σε χώρα της ΕΕ. Πέρα όμως από τη νομοθεσία και τους κανόνες που ισχύουν, ας δούμε γιατί είναι απαραίτητη η ιδιωτικότητα στη ζωή μας, από τι κινδυνεύει και ποιος μπορεί να τη χρησιμοποιήσει για «κακό σκοπό». Επίσης, ας δούμε τι ευκαιρίες προσφέρει η τεχνολογία σήμερα για την προστασία, αλλά και την άρση της ιδιωτικότητας ατόμων και ομάδων πληθυσμού.
Κίνδυνοι εναντίον της ιδιωτικότητας (privacy):
Ας ξεκινήσουμε από τους κινδύνους που απειλούν την ιδιωτικότητα και ας δούμε μερικά παραδείγματα.
Καταρχήν, αν κάποιος κερδίσει σε ένα τυχερό παιχνίδι (Λόττο. Τζόκερ κ.λπ.) ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, είναι πολύ πιθανό να μη θέλει να γίνει γνωστό το όνομά του για ευνόητους λόγους, μιας και ελλοχεύουν κίνδυνοι, όπως περιπτώσεις απαγωγών από ομάδες οργανωμένου εγκλήματος. Ένας άλλος, άγνωστος στους πολλούς, κίνδυνος είναι η κλοπή στοιχείων ταυτότητας με στόχο την πλαστοπροσωπία και την υφαρπαγή χρηματικών ποσών (γνωστή με τον όρο identity theft). Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να πάρει στο όνομα κάποιου που έχει υποκλέψει τα στοιχεία του, δάνειο από μία τράπεζα και να εξαφανιστεί, να βγάλει πιστωτικές κάρτες και να τις χρεώσει σε αυτόν ή να πάρει συνδέσεις κινητών τηλεφώνων, τα οποία να χρησιμοποιήσει για κλήσεις προς νούμερα υψηλής χρέωσης. Τέτοια είναι τα εθνικά ή διεθνή τηλέφωνα (Premium Rate Service numbers), όπως π.χ. νούμερα του τύπου 90-11-xxx.xxx, ή 0068-xxx.xxx. Το τελευταίο είδος ηλεκτρονικού εγκλήματος αφήνει ικανοποιητικό κέρδος σε όσους το διαπράττουν, αφού ο κάτοχος των υπηρεσιών (συνήθως sex lines, αστρολόγοι, κ.ά.) πληρώνουν ικανοποιητικά ποσά στους πράκτορές τους, οι οποίοι διαπράττοντας αυτού του είδους την απάτη, φέρνουν αρκετή εισερχόμενη κίνηση στις υπηρεσίες υψηλής χρέωσης και έσοδα στους επιχειρηματίες.
Γνωστή είναι η περίπτωση μιας φοιτήτριας η οποία έπεσε θύμα πλαστοπροσωπίας και βρέθηκε να χρωστά μέσα σε δύο εβδομάδες πάνω από 60.000 σε τρεις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Οι δράστες είχαν καταφέρει να πάρουν στο όνομά της (πλαστογραφώντας τα στοιχεία της) 6 συνδέσεις συμβολαίου, σε τρεις διαφορετικές εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και χρέωσαν τα τηλέφωνα με τεράστια ποσά, αφού έκαναν συνεχώς κλήσεις προς υπηρεσίες υψηλής χρέωσης. Η φοιτήτρια σύρθηκε στα δικαστήρια για πολλά χρόνια, μέχρις ότου ξεκαθαρίσει το θέμα και αποδείξει την αθωότητά της.
Αλλά, ας φέρουμε τον εαυτό μας στη θέση άλλων θυμάτων που βρίσκονται ξαφνικά να χρωστούν δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε τράπεζες, για υπηρεσίες ή δάνεια για τα οποία δεν γνώριζαν τίποτε. Είναι άραγε τόσο εύκολο να δημιουργηθούν πλαστά στοιχεία κάποιου ατόμου και πώς μπορεί να γίνει αυτό;
Όλα ξεκινούν με μία χαμένη ή κλεμμένη ταυτότητα ή διαβατήριο, μετά από κλοπή ή διάρρηξη στο αυτοκίνητο ή στο σπίτι. ’ραγε, γνωρίζετε ότι ο ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ (το γνωστό σύστημα παροχής πληροφοριών πιστοληπτικής ικανότητας ατόμων και εταιρειών, που χρησιμοποιούν οι τράπεζες) διατηρεί αρχείο κλεμμένων – χαμένων ταυτοτήτων και διαβατηρίων, με στόχο την προστασία σας; Αρκεί η συμπλήρωση του ειδικού εντύπου απώλειας ταυτότητας-διαβατηρίου σε μία οποιαδήποτε τράπεζα, για να ενημερωθεί το αρχείο του ΤΕΙΡΕΣΙΑ. Ας μην ξεχνάμε ότι οι φωτογραφίες ταυτότητας που έχουν εκδοθεί πριν 20 χρόνια δεν ανταποκρίνονται καθόλου στη σημερινή πραγματικότητα. Έτσι, δεν είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθούν από κάποιον επιτήδειο για λόγους πλαστοπροσωπίας, σε τράπεζες ή εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, ακόμη και αν η φωτογραφία της ταυτότητάς μας δεν του μοιάζει απόλυτα.
Βέβαια, εκτός από ταυτότητα, στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτούνται και άλλα στοιχεία, όπως εκκαθαριστικό εφορίας (ΑΦΜ), βεβαίωση διεύθυνσης κατοικίας κ.ά., για να ολοκληρωθεί η πλαστοπροσωπία. Αυτά δεν είναι καθόλου δύσκολο να παραχθούν από τον εγκληματία (ως πλαστά έγγραφα) ή να κλαπούν τα πρωτότυπα έγγραφα. Ας δούμε πώς: Όταν επισκεπτόμαστε το χώρο του ισογείου πολλών πολυκατοικιών, βλέπουμε πολύ συχνά πεταμένα στο πάτωμα ή στον πάγκο του απουσιάζοντος θυρωρού, φακέλους που περιέχουν εκκαθαριστικά εφορίας ή λογαριασμούς ΔΕΗ. Αυτά είναι πολύ χρήσιμα έγγραφα στα χέρια τέτοιων εγκληματιών. Ένας κλεμμένος από το ισόγειο της πολυκατοικίας μας λογαριασμός της ΔΕΗ, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απόδειξη της διεύθυνσης κατοικίας.
Αντίγραφα αστυνομικής ταυτότητας ή εκκαθαριστικών εφορίας (πολλές φορές πεταμένα στα σκουπίδια) βρίσκει κανείς και από άλλες πηγές. Εκκαθαριστικό εφορίας του πατέρα ζητά η φοιτητική λέσχη για να δώσει δωρεάν κουπόνια φαγητού στους φοιτητές ή και τα καταστήματα ηλεκτρονικών ειδών για να κάνει κάποιος αγορές με δόσεις. Παρόμοιες περιπτώσεις έχουμε πολλές να αναφέρουμε. Ας είμαστε λοιπόν πολύ προσεκτικοί όταν δίνουμε την ταυτότητά μας και το εκκαθαριστικό της εφορίας για να φωτοτυπηθεί για κάποιο λόγο. Μετά τα παραπάνω, μπορεί κανείς εύκολα να αντιληφθεί πόσο εύκολο είναι να στηθεί ένα σκηνικό πλαστοπροσωπίας από κοινούς εγκληματίες.
Η ανωνυμία ως μέσο προστασίας αλλά και εγκλήματος
Τα παιδιά που συνάπτουν γνωριμίες μέσω του διαδικτύου με άτομα απ όλο τον κόσμο, θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά όταν στέλνουν τα προσωπικά στοιχεία τους (όνομα, διεύθυνση, τηλέφωνο, φωτογραφίες) σε αγνώστους. Οι λόγοι είναι προφανείς. Δεν γνωρίζουμε την ποιότητα, το φύλο, την ηλικία, ούτε τις προθέσεις του αγνώστου με τον οποίο συναντηθήκαμε στο chat room, στο face book ή μέσω email. Η υπηρεσία πρόληψης ηλεκτρονικού εγκλήματος της ΕΛΑΣ γνωρίζει πολλές περιπτώσεις βιασμών και φόνων, οι οποίοι διαπράχτηκαν ακόμη και στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, από γνωριμίες που ξεκίνησαν μέσω του διαδικτύου με αγνώστους.
Η χρήση ψευδώνυμου αλλά και η ανωνυμία, είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την ασφάλεια παιδιών και ενηλίκων κατά την πλοήγηση στο διαδίκτυο. Όσοι δεν δίνουν τα προσωπικά τους στοιχεία και γνωρίζουν τη χρήση anonymizers για απόκρυψη της ΙΡ διεύθυνσης του υπολογιστή τους, έχουν κάθε λόγο να είναι ήσυχοι, όσον αφορά τους παραπάνω κινδύνους. Έχουμε περίπτωση νεαρής μητέρας 4 μικρών παιδιών, η οποία έγινε στόχος παρανοϊκών ατόμων, οι οποίοι έκαναν τη ζωή της κόλαση για 2 χρόνια (μέχρις ότου εντοπιστούν), στέλνοντας απειλητικά μηνύματα κατά της ζωής της ίδιας και των παιδιών της. Όλα ξεκίνησαν όταν η ίδια έγραψε ένα σχόλιο στο YouTube εναντίον της ομάδας των συγκεκριμένων ατόμων που είχαν ανεβάσει ένα video. Αυτοί εντόπισαν τον υπολογιστή που έγραψε το σχόλιο, από εκεί εντόπισαν την ίδια, αφού διείσδυσαν στον υπολογιστή της (hacking) βρήκαν τα ονόματα και τις φωτογραφίες των παιδιών της και στη συνέχεια την απειλούσαν συνεχώς μέρα και νύκτα, ότι θα σκοτώσουν την ίδια και τα παιδιά της!
Την ανωνυμία, βέβαια, επιζητούν και ποικίλοι εγκληματίες για να αποκρύψουν τα ίχνη τους και τις επικοινωνίες τους. Η σύγχρονη τεχνολογία τους παρέχει πολλές δυνατότητες, όπως κρυπτογραφημένη τηλεφωνική επικοινωνία (π.χ. VoIP – Skype), κρυπτογραφημένα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κρυπτογραφημένη επικοινωνία Peer-to-Peer, στεγανογραφία (για να κρυφτούν μηνύματα σε εικόνες ή μουσικά κομμάτια που βρίσκονται ενταμιευμένα σε διάφορες ιστοσελίδες) κ.ά.
Την ανωνυμία ζητούν άτομα που θα ήθελαν για κάποιο λόγο – νόμιμο ή παράνομο – να εξαφανιστούν από άτομα που τους καταδιώκουν. Τέτοιες είναι για παράδειγμα περιπτώσεις διαζευγμένων συζύγων ή περιπτώσεις ανθρώπων που έμπλεξαν χωρίς να το θέλουν με παρανοϊκά άτομα και κινδυνεύει η ζωή τους.
Τι στοιχεία όμως μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιος για να εντοπίσει άτομα που έχουν εξαφανιστεί (π.χ. άτομα που χρωστούν μεγάλα χρηματικά ποσά) ή αντίθετα, τι πρέπει να προσέξει κάποιος για να διατηρήσει την ανωνυμία του και να μην εντοπιστεί, όταν κάποιοι τον καταδιώκουν αδίκως;
Εντοπισμός εξαφανισμένων ατόμων:
Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι μέθοδοι που αναφέρουμε παρακάτω, είναι παράνομες, αν δεν χρησιμοποιηθούν από αστυνομικές και διωκτικές αρχές, οι οποίες θα πρέπει να έχουν σχετική νόμιμη εισαγγελική άδεια. Τα εν λόγω στοιχεία καλύπτονται από διατάξεις προστασίας του απορρήτου, αλλά δυστυχώς πάντα θα υπάρχουν άτομα που για κάποιους λόγους (π.χ. εκβιασμός ή χρηματισμός) είναι έτοιμα να παράσχουν στοιχεία. Εξάλλου, δεν είναι βέβαιο ότι οι εν λόγω Οργανισμοί Εταιρείες Τράπεζες δίνουν τέτοια στοιχεία σε κάθε χώρα. Ας δούμε όμως τρόπους που χρησιμοποιούνται σε διάφορες χώρες για τον εντοπισμό εξαφανισθέντων ατόμων.
Για να μπορέσει να επιβιώσει ένα άτομο που έχει εξαφανιστεί, χρειάζεται πρώτα από όλα χρήματα. Τα χρήματα μπορεί να τα λάβει από τραπεζικό λογαριασμό του, χωρίς να επισκεφθεί την τράπεζα πρωινή ώρα, αλλά από το ΑΤΜ τραπέζης, οποιαδήποτε ώρα του 24ώρου. Αν λοιπόν κάποιος έχει «γνωριμία» με τραπεζικό υπάλληλο της εν λόγω τράπεζας, ο οποίος λόγω της θέσης του έχει δυνατότητα να δει από ποια πόλη και ποιο ΑΤΜ έγινε ανάληψη (συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα) από τον τραπεζικό λογαριασμό του εξαφανισμένου, μπορεί να βρει χρήσιμα στοιχεία για τον τόπο-πόλη που αυτός συχνάζει.
Το ίδιο μπορεί να γίνει και από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας, αν γνωρίζει τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου του εξαφανισθέντος. Για κάθε κλήση κινητού τηλεφώνου κρατείται στους υπολογιστές της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας ο αριθμός του καλούντος, ο αριθμός του καλουμένου, η κεραία της περιοχής που βρισκόταν ο καλών την ώρα που έκανε την κλήση, ο αριθμός του κινητού τηλεφώνου (ΙΜΕΙ) και άλλα στοιχεία της κλήσης (ημερομηνία, ώρα, διάρκεια κλήσης) κ.λπ. Αν ο εξαφανισμένος αλλάξει SIM κάρτα στο κινητό του τηλέφωνο (και επομένως έχει νέο νούμερο) θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο αριθμός ΙΜΕΙ του κινητού του, παραμένει ο ίδιος. Ο αριθμός ΙΜΕΙ ενός κινητού βρίσκεται συνήθως αν πληκτρολογήσουμε στο κινητό τηλέφωνο τους χαρακτήρες: *#06#
Αν κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, η τηλεφωνική εταιρεία ψάξει τις τηλεφωνικές κλήσεις και εντοπίσει κλήσεις που έγιναν με το εν λόγω κινητό τηλέφωνο (με το συγκεκριμένο ΙΜΕΙ), μπορεί άμεσα να εντοπιστεί η περιοχή (κεραία) στην οποία βρίσκεται το εξαφανισμένο άτομο.
Αν υπάρχει εισαγγελική παραγγελία για άρση του απορρήτου, υπάρχει δυνατότητα να γίνει εκτός του εντοπισμού της θέσης του εξαφανισμένου, ακόμη και παρακολούθηση των συνομιλιών του και των μηνυμάτων (SMS MMS) που το υπόψη άτομο στέλνει ή λαμβάνει. Εκτός των παραπάνω, το κινητό τηλέφωνο (εφόσον υπάρχουν προηγμένες διατάξεις υποκλοπής) μπορεί να δράσει και ως κοριός. Με τον τρόπο αυτό (ακόμη και αν ο κάτοχος βρίσκεται στο εξωτερικό) μπορεί η εταιρεία κινητών επικοινωνιών να παρακολουθεί τις συνομιλίες στο χώρο που βρίσκεται το κινητό τηλέφωνο, ακόμη και όταν αυτό βρίσκεται απλά τοποθετημένο στο τραπέζι (ακόμη και κλειστό)! Ο εξαφανισμένος έχει λοιπόν, επάνω του, μία συσκευή η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εντοπιστεί η θέση του, αλλά και να δράσει ως κινητός κοριός. Αν ο εξαφανισμένος έχει πετάξει τη συσκευή που χρησιμοποιούσε, μαζί με τη SIM κάρτα της, τι γίνεται; Τότε χρειάζεται νέα μέθοδος για τον εντοπισμό του. Σε περίπτωση που χρησιμοποιεί νέα κάρτα SIM και νέο τηλέφωνο (κινητό ή σταθερό) μπορεί να χρησιμοποιηθεί άλλη μέθοδος, που αναφέρεται και ως μέθοδος εντοπισμού μέσω της «τηλεπικοινωνιακής υπογραφής». Κάθε σταθερό ή κινητό τηλέφωνο διαθέτει μία συγκεκριμένη «τηλεπικοινωνιακή υπογραφή» ή τηλεπικοινωνιακό προφίλ (telecom profile). Το προφίλ αυτό δημιουργείται από μία σειρά παραμέτρων, που σχετίζονται με την τηλεπικοινωνιακή συμπεριφορά του χρήστη (κατόχου του τηλεφώνου). Έχει να κάνει, για παράδειγμα, με τη μέση διάρκεια κλήσης, τις ώρες που καλεί, άλλες παραμέτρους, αλλά κυρίως με τους αριθμούς που το τηλέφωνο αυτό καλεί συχνότερα ή από τους οποίους καλείται. Έτσι, με μεθόδους τύπου link analysis και τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν να εντοπιστούν τηλέφωνα με ίδια «τηλεπικοινωνιακή υπογραφή» (profil) με εκείνο που χρησιμοποιούσε ο χρήστης τους πριν εξαφανιστεί. Ειδικά προγράμματα αναλύουν δεκάδες εκατομμύρια κλήσεων που γίνονται καθημερινά από το δίκτυο κινητής ή σταθερής τηλεφωνίας και μπορούν να εντοπίσουν τηλέφωνα, τα οποία παρουσιάζουν με μεγάλη πιθανότητα «συμπεριφορά» παρόμοια με εκείνη του τηλεφώνου που είχε ο εξαφανισθείς. Περαιτέρω ανάλυση των τηλεφωνικών κλήσεων αυτών, μπορεί να δώσει συμπεράσματα σχετικά με τον εξαφανισθέντα και τον τόπο που αυτός βρίσκεται.
Αν ο εξαφανισθείς καλεί συγκεκριμένα νούμερα τηλεφώνου (γνωστά σε αυτόν που τον καταδιώκει ή προσπαθεί να τον εντοπίσει) με τηλεκάρτα από καρτοτηλέφωνο (που βρίσκεται σε κάποιο δημόσιο χώρο – δρόμο ή πλατεία), τότε τι γίνεται; Από τις εισερχόμενες κλήσεις των τηλεφώνων που καλεί ο εξαφανισθείς, μπορεί να εντοπιστεί το καρτοτηλέφωνο και η διεύθυνσή του (από την οποία έγινε η κλήση). Πέρα από αυτό μπορεί να εντοπιστεί η τηλεκάρτα με την οποία έγινε η υπόψη κλήση και όλες οι κλήσεις προς άλλα νούμερα που έγιναν με την ίδια τηλεκάρτα. Εκτός από τους κληθέντες αριθμούς με την ίδια τηλεκάρτα, μπορούν να δοθούν από την τηλεφωνική εταιρεία η διεύθυνση των καρτοτηλεφώνων από τα οποία έγιναν οι τηλεφωνικές κλήσεις, η ημερομηνία-ώρα και η διάρκεια των υπόψη κλήσεων.
Εξυπακούεται ότι αν ο εξαφανισθείς χρησιμοποιεί πιστωτική κάρτα (VISA, Master Card κ.λπ.) ή κάρτα επιχειρήσεων (π.χ. εκπτωτική κάρτα βενζίνης SHELL ή εκπτωτική κάρτα Super Market, π.χ. AB Βασιλόπουλος) μπορεί να εντοπιστεί η τοποθεσία που βρίσκεται, όπως και η ημερομηνία και ώρα που πραγματοποιήθηκαν οι σχετικές συναλλαγές.
Αν ο εξαφανισθείς χρησιμοποιεί αυτοκίνητο το οποίο διαθέτει πομποδέκτη με RFID (Radio Frequency Identification), π.χ. E-pass ή TEO pass, μπορεί να εντοπιστεί η διέλευση του υπόψη αυτοκινήτου από τα διόδια (συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα).
Πρέπει να διευκρινισθεί ότι η χρήση τεχνολογίας RFID είναι πολύ σημαντική για εντοπισμό θέσης ατόμων (person tracking), εφόσον ολοκληρωθεί η εγκατάσταση συστημάτων RFID σε όλη την επικράτεια μιας χώρας και όλοι οι πολίτες αναγκαστούν να φέρουν επάνω τους σε συνεχή βάση κάρτες αναγνώρισης (ταυτότητα διαβατήριο άδεια οδήγησης πράσινη κάρτα για μετανάστες κ.λπ.) με παθητική ή ενεργητική συσκευή RFID. Στην περίπτωση αυτή, ο εντοπισμός ατόμου θα είναι πανεύκολη υπόθεση εφόσον διέλθουν κοντά από συσκευή ανάγνωσης RFID (σε πλατείες, στάσεις λεωφορείου, μετρό, σιδηροδρομικούς σταθμούς, καφετέριες κ.λπ.). Ας σημειωθεί ότι υπάρχουν ήδη περιπτώσεις, όπου για λόγους ασφαλούς αναγνώρισης ατόμων τα οποία εισέρχονται σε χώρους υψηλής ασφάλειας (πυρηνικές ή στρατιωτικές εγκαταστάσεις), έχουν εμφυτευτεί παθητικά στοιχεία RFID μέσα στο σώμα των υπόψη ατόμων.
Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι και οι φωτογραφίες που βγάζουμε με την ψηφιακή μας κάμερα δημιουργούν το προφίλ μας. Κάθε ψηφιακή φωτογραφική μηχανή έχει ένα μοναδιαίο κωδικό αριθμό, ο οποίος είναι κρυμμένος στα λεγόμενα meta-data του αρχείου της κάθε φωτογραφίας που βγάζουμε με την εν λόγω κάμερα. Έτσι, κάθε φωτογραφία μας δημοσιευμένη στο διαδίκτυο, εμπεριέχει μέσα της τον κωδικό της φωτογραφικής μηχανής με την οποία τραβήχτηκε. Δεν είναι δύσκολο από τον κωδικό να βρεθεί η χώρα και η πόλη ίσως και το κατάστημα και ο αγοραστής της φωτογραφικής μηχανής. Ας μην ξεχνάμε ότι για να ισχύει η εγγύηση της φωτογραφικής μηχανής, στείλαμε την κάρτα με το όνομά μας, τη διεύθυνσή μας και το σειριακό αριθμό της φωτογραφικής μηχανής στην εταιρεία που μας την προμήθευσε.
Διαδικτυακό προφίλ:
Κλείνοντας την αναφορά μας σε θέματα ιδιωτικότητας, θα πρέπει να αναφερθούμε και στην πληθώρα των πληροφοριών που υπάρχουν ήδη εγκατεστημένες στο διαδίκτυο και άλλα δίκτυα και αφορούν τις προτιμήσεις ατόμων και οικογενειών.
Για παράδειγμα, αναφέρουμε ότι κατά την πλοήγηση στο διαδίκτυο, κάθε άτομο έχει – σε αναλογία με την τηλεπικοινωνιακή υπογραφή και μία διαδικτυακή υπογραφή. Αυτή σχηματίζεται από τις ιστοσελίδες που επισκεπτόμαστε σε τακτική βάση (π.χ. καιρός, εφημερίδες, Google-Yahoo, email, servers κ.λπ.), την ώρα που τις επισκεπτόμαστε, τη διάρκεια που αφιερώνουμε σ αυτές, τις λέξεις κλειδιά που ψάχνουμε συνήθως κ.ά. Κάπου κρυμμένα στο διαδίκτυο υπάρχουν συστήματα (τύπου Echelon & Carnivor) τα οποία καταγράφουν καθημερινά τις κινήσεις του καθενός μας. Τα emails τα οποία στέλνουμε και λαμβάνουμε μέσω συστημάτων Google & Yahoo, δεν σβήνονται (παρόλο που εμείς τα σβήνουμε). Όλα αυτά σχηματίζουν τις προτιμήσεις μας, τα γούστα μας, τις συνήθειές μας, δηλαδή το Προφίλ μας.
Προχωρώντας λίγο παρακάτω, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η σύγχρονη τεχνολογία κατασκευάζει το profil μας σε κάθε βήμα της ζωής μας. Η ΙΡTV και τα συστήματα Tripple Play μας δίνουν τη δυνατότητα να παρακολουθούμε τηλεοπτικά προγράμματα μέσω του διαδικτύου, από τον υπολογιστή μας ή μέσω ειδικών συσκευών (setop box) απευθείας στην τηλεόραση. Πρέπει όμως να αναφέρουμε ότι οι τηλεοπτικές μας προτιμήσεις (ποιες εκπομπές παρακολουθούμε, ποιες ταινίες βλέπουμε) είναι πλέον πολύ εύκολο να καταγράφονται από την εταιρεία που μας παρέχει την πρόσβαση στο διαδίκτυο (ISP=Internet Service Provider), για λόγους marketing – και όχι μόνο. Υπάρχει και εδώ ένα PROFIL.
Αύριο, με τη μεγαλύτερη διάδοση του ηλεκτρονικού πορτοφολιού (micropayments), δεν θα χρειάζεται να έχουμε πλέον ούτε ψιλά (π.χ. ευρώ σε κέρματα), αφού οι πληρωμές θα μπορούν να γίνουν με ασφαλείς συσκευές, όπως το κινητό μας τηλέφωνο (εφοδιασμένο με ειδική ασφαλή κάρτα SIM). Εκεί όμως και η μάρκα τσιγάρων που θα αγοράζουμε, θα είναι δυνατό να καταγραφεί από το χρηματοοικονομικό σύστημα, το οποίο θα γνωρίζει τα πάντα για μας. Έτσι, δεν θα μπορεί κανείς πλέον να εξαφανιστεί ούτε να διαπράξει εγκλήματα, αφού το PROFIL του, η τηλεπικοινωνιακή, η διαδικτυακή και η τηλεοπτική προσωπική του υπογραφή, θα είναι σαφώς καθορισμένη από το πανταχού παρόν τηλεπικοινωνιακό δίκτυο τύπου IMS (Internet Multimedia Subsystem), ένα δίκτυο το οποίο θα ενοποιήσει όλα τα υπάρχοντα σήμερα δίκτυα κινητών, σταθερών και διαδικτυακών επικοινωνιών, πάνω από την ενιαία πλατφόρμα ΙΡ του διαδικτύου.
Ας ελπίσουμε ότι τότε ο κόσμος μας θα είναι καλύτερος και ασφαλέστερος, κάτι για το οποίο, δυστυχώς, πολλοί δύσπιστοι αμφιβάλλουν
Μιχάλης Μαβής
Μηχανικός Ασφαλείας Τηλεπικοινωνιακών
και Πληροφοριακών Συστημάτων
msec00@gmail.com