Η επέλαση του IPv6: Μετάβαση σε μία άλλη εποχή

Γεγονός αποτελεί πλέον ότι οι διευθύνσεις του IPV4 τελειώνουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και θα αντικατασταθούν από αυτές του IPV6. Ο λόγος που γίνεται η μετάβαση είναι πως την εποχή που φτιάχτηκε το IPv4, δεν είχε ακόμη αναδειχθεί το πρόβλημα ότι μια μέρα θα τελειώσουν οι διευθύνσεις στο διαδίκτυο…

Αρκετές φορές συλλαμβάνω τον εαυτό μου να αναπολώ στιγμές και γεγονότα τα οποία μου είχαν προκαλέσει ιδιαίτερη εντύπωση στο παρελθόν. Μία από αυτές τις μνήμες αναφέρεται σε ένα γεγονός που συνέβη στην Αγγλία πριν χρόνια όταν άκουσα για πρώτη φορά τη φράση “blue is the new green” (το μπλε είναι το νέο πράσινο). Η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε για να στιγματίσει την εποχή κατά την οποία το πράσινο LED (ενδεικτική λυχνία λειτουργίας) στις ηλεκτρονικές συσκευές αντικαταστάθηκε από ένα πανομοιότυπο, χρώματος μπλε.

Ενώ στην πράξη το μυστήριο μπλε φωτάκι έδειχνε εντυπωσιακό – ειδικά τις βραδινές ώρες – η πρακτική του λειτουργία παραμένει ακριβώς η ίδια. Και όμως, πολλοί από εμάς θα παραδεχθούν μέσα τους ότι το μυστήριο γύρω από το ασυνήθιστο στο μάτι μπλε λαμπάκι προκάλεσε δέος και κάποιοι οδηγήθηκαν ακόμα και σε αγορά προκειμένου η νέα συσκευή να έχει την εικόνα που εμπνέει νέα τεχνολογία. Το «μπλε χρώμα» βέβαια τα τελευταία χρόνια ανεβαίνει εκθετικά σε όλα τα επίπεδα της τεχνολογίας, καθώς κάθε μέρα που περνά ανανεώνουμε τον παλιό εξοπλισμό για λόγους ευχρηστίας, εντυπωσιασμού, εκμετάλλευσης νέων δυνατοτήτων ή για λόγους έκτακτης ανάγκης. Το τελευταίο βέβαια όλοι το φοβόμαστε, γιατί το άγνωστο προκαλεί αγωνία στην ανθρώπινη φύση. Γεγονός αποτελεί πλέον το ότι οι διευθύνσεις του IPV4 (έκδοση 4) τελειώνουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και θα αντικατασταθούν από αυτές του IPV6 (έκδοση 6). Ο λόγος που γίνεται η μετάβαση είναι πως την εποχή που φτιάχτηκε το IPv4 δεν είχε αναδειχθεί ακόμη το πρόβλημα ότι μια μέρα θα τελειώσουν οι διευθύνσεις στο διαδίκτυο.
Το διαδίκτυο κατασκευάστηκε και αναπτύχθηκε το 1970. Οι αρχιτέκτονες, στην προσπάθειά τους να διαχειριστούν μια μορφή αριθμοδότησης των διασυνδεδεμένων μηχανών μεταξύ τους, δημιούργησαν έναν εικονικό χώρο αριθμημένων διευθύνσεων. Το ασύλληπτο νούμερο για τα δεδομένα της εποχής επιτρέπει σε 4.3 δισεκατομμύρια νούμερα να αποδοθούν σε μηχανές, με τη λογική της σειράς προτεραιότητας. Καθώς το διαδίκτυο αναπτυσσόταν, κανείς δεν περίμενε να μεγαλώσει και να πάρει τις σημερινές διαστάσεις με τόσο επιθετικό ρυθμό ανάπτυξης. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η ζήτηση για διευθύνσεις αυξήθηκε δραματικά. Οι προειδοποιήσεις ότι οι διευθύνσεις του IPv4 τελειώνουν, άρχισαν να γίνονται όλο και πιο έντονες και εντατικές. Σήμερα λοιπόν φτάσαμε στο όριο. Η Internet Assigned Numbers Authority (ΙΑΝΑ) και η International Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN), υπεύθυνες για τη διαχείριση διευθύνσεων και ονομάτων, δήλωσαν πως τα τελευταία 16 εκατομμύρια διευθύνσεις θα αποδοθούν σε 5 τμήματα, 1 για κάθε γεωγραφικό περιφερειακό μητρώο διαδικτύου (RIR).
Το γεγονός αυτό προκάλεσε σύγχυση, φόβους, λάθος εντυπώσεις και δυσφορία στον τεχνολογικό και μη κόσμο. Η αλήθεια είναι ότι δεν ζούμε στιγμές αποκάλυψης ούτε η αλλαγή γίνεται για λόγους κέρδους. Το γεγονός πως 4.3 δις διευθύνσεις έχουν χρησιμοποιηθεί, δεν σημαίνει ότι υπάρχουν 4.3 δις μηχανές συνδεδεμένες. Μικρό ποσοστό των διευθύνσεων χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από πραγματικές μηχανές. Το μεγαλύτερο μέρος τους δεν χρησιμοποιείται συνέχεια ή δεν βρίσκεται συνδεδεμένο σε μηχανές. Γεγονός επίσης αποτελεί η πληθώρα ερωτήσεων για το μέλλον. Τι θα γίνει με τους παρόχους, με το εταιρικό περιβάλλον, τους χρήστες και με ό,τι έχει άμεση αλληλεπίδραση με το διαδίκτυο; Το IPv6 έχει μεγαλύτερη πολυπλοκότητα από το IPv4 σαν τεχνολογία. Ενώ οι περισσότερες συσκευές και λογισμικά ήδη το υποστηρίζουν, ο αργός ρυθμός με τον οποίο προωθούνται στο εμπόριο και η σκέψη του επιπλέον κόστους, προκαλούν δισταγμό στους Οργανισμούς ή τις εταιρείες. Ο δισταγμός για την υιοθέτηση της έκδοσης 6 συμβαίνει εξαιτίας του φόβου για το επιπλέον κόστος. Ο φόβος μεγαλώνει, καθώς κάθε νέα τεχνολογία σηματοδοτεί νέες άγνωστες μορφές επιθέσεων σε επίπεδο ασφαλείας λόγω αδυναμίας κατανόησης των νέων χαρακτηριστικών και λόγω έλλειψης εμπειρίας. Το σίγουρο της υπόθεσης είναι ότι δεν θα υπάρξει η μέρα κατά την οποία όλος ο τεχνολογικός κόσμος θα αλλάξει τον εξοπλισμό του σε IPv6. Η μετάβαση θα γίνει σταδιακά, με αργά αλλά οργανωμένα βήματα.

Η μετάβαση και οι αλλαγές της έκδοσης 6
Αποτελεί γεγονός ότι σε τέτοιου είδους μεταβάσεις οι ερωτήσεις που απασχολούν τον κόσμο της τεχνολογίας είναι συγκεκριμένες. Οι περισσότερες από αυτές βασίζονται σε τεχνικής φύσεως απορίες, αλλά δεν λείπουν και αυτές που αφορούν στο κόστος για την ομαλή μετάβαση στο IPv6. Στην πραγματικότητα λοιπόν, δεν θα αλλάξει κάτι σε βαθμό που να ανησυχήσει τους χρήστες. Η Google σε επίσημη ανακοίνωση υποστηρίζει ότι για το 99.95% των χρηστών δεν υπάρχει ανάγκη να κάνουν κάτι ιδιαίτερο και δεν θα επηρεαστούν. Υπάρχει μία μικρή πιθανότητα για πολύ λίγους να αντιμετωπίσουν προβλήματα σύνδεσης. Για αυτόν το λόγο θα συνεργαστούν με προγραμματιστές και δημιουργούς λειτουργικών συστημάτων και δικτύων, ώστε να εξαλείψουν αυτήν τη μικρή πιθανότητα. Το YouTube το οποίο ανήκει στη Google, αποτελεί μία από τις πρώτες συμβατές ιστοσελίδες με το IPv6.
Καθώς οι μέρες περνούν, είναι ζήτημα χρόνου να τελειώσουν οι διευθύνσεις. Το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται σε τοπικό επίπεδο. Η συνηθισμένη ερώτηση αν η Ελλάδα διαθέτει άλλες διευθύνσεις δεν στέκει, με την έννοια πως το θέμα είναι αλληλένδετο με τη συνδεσιμότητα και λύνεται καθολικά σε παγκόσμια κλίμακα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας για το πώς θα συνδέονται οι χρήστες. Αυτό αποτελεί καθαρά ευθύνη των παρόχων. Σε περίπτωση όπου οι ελληνικές (αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα) επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών σχετικών με το διαδίκτυο πρέπει να κάνουν αλλαγές, το κόστος θα επιβαρύνει αναγκαστικά τις ίδιες. Η επένδυση αυτή κρίνεται απαραίτητη διότι αφορά στη βιωσιμότητα της κάθε επιχείρησης ή παρόχου στο μέλλον. Οποιαδήποτε εταιρεία δεν αποδεχθεί την αλλαγή, δεν θα μπορεί να εξυπηρετεί τους νέους πελάτες. Είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα το σύνολο του τεχνολογικού κόσμου θα υιοθετήσει το IPv6. Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν η οργάνωση και η ταχύτητα της μετάβασης, ώστε να αποφευχθούν καθυστερήσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι διαδικασίες πρέπει να δρομολογηθούν πριν την τελική προσαρμογή και όχι την τελευταία στιγμή, προκειμένου να αποφευχθούν λάθη που μπορεί να κοστίσουν τόσο σε χρήμα όσο και σε παράπονα. Η πρόληψη πάντα υπερτερεί και αυτό αποδεικνύεται έμπρακτα από πολλούς κατασκευαστές και παρόχους, οι οποίοι στις 8 Ιουνίου δοκίμασαν το δίκτυό τους με τις νέες συνθήκες. Τα ίδια ισχύουν σε επίπεδο εφαρμογών και λογισμικού από πλευράς παροχών, εταιρειών και χρηστών.
Οι χρήστες από την πλευρά τους, δεν θα βιώσουν κάποια πρακτική διαφορά. Τόσο η διαδικασία όσο και η εφαρμογή θα εξασφαλίσουν τη διαφάνεια στον τελικό χρήστη. Προϋπόθεση βέβαια και σε αυτήν την περίπτωση αποτελεί η ετοιμότητα και η ικανότητα του παρόχου, ο οποίος πρέπει να έχει ήδη δρομολογήσει και υλοποιήσει τη μετάβαση από τη δική του πλευρά. Για παράδειγμα, οι ιστοσελίδες χρηστών δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα εφόσον η εταιρεία που φιλοξενεί τον ιστότοπο τηρεί τις προδιαγραφές IPv6. Οι επισκέπτες από την πλευρά τους, μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα καθώς τα λειτουργικά συστήματα ήδη υποστηρίζουν το IPv6. Τα πάντα θα κυλήσουν φυσιολογικά, χωρίς καμία εμφανή αλλαγή. Ένα μέρος δύσπιστων χρηστών αντιμετώπιζε την 8η Ιούνιου 2011 σαν ημέρα αποκάλυψης. Ο φόβος κρίνεται αδικαιολόγητος, καθώς η μετάβαση στο IPv6 δεν έγινε στις 8 Ιουνίου. Η μετάβαση έχει ήδη αρχίσει εδώ και πολύ καιρό και εξελίσσεται για όλους τους χρήστες. Στις 8 Ιουνίου διεξήχθη μία παγκόσμια δοκιμή, γνωστή με το όνομα Wolrd IPv6 Day, με βασικό στόχο τη συλλογή στατιστικών. Τα αποτελέσματα θα δώσουν την πρώτη άποψη για το πώς θα επιδράσει η μετάβαση σε μία πραγματική παραγωγική μέρα. Ένα άλλο μερίδιο χρηστών ίσως πιστεύει πως όλο αυτό συμβαίνει για οικονομικούς λόγους και εμφανίζεται άλλη μία νέα μόδα. Ο πραγματικός λόγος της μετάβασης από IPv4 σε IPv6 ξεπερνά το υπαρκτό θέμα έλλειψης διευθύνσεων. To IPv6 υπερτερεί του IPv4 διότι προσφέρει 2128 ή περίπου 3.4 x 1038 διευθύνσεις, σε αντίθεση με το IPv4 με το πλέον πεπερασμένο πλήθος των 232 διευθύνσεων.
Το μεγάλο πλεονέκτημα που προσφέρει το IPv6 βασίζεται στο μεγάλο εύρος αριθμοδότησης του νέου τύπου διευθύνσεων. Η αιτία που φτάσαμε στο τέλος, έχει τις ρίζες της στην αρχική υλοποίηση. Όταν προσχεδιάστηκε το IPv4, κανείς δεν περίμενε τη γιγαντιαία εξέλιξη του διαδικτύου. Οι ανάγκες σε κόμβους και διευθυνσιοδοτήσεις αυξήθηκαν ραγδαία και έφτασε το “τέλος εποχής” για το IPv4. Το μέλλον διαγράφεται λαμπρό καθώς οι νέες ανάγκες σε κόμβους και διευθύνσεις θα πολλαπλασιαστούν σύντομα. Αυτό άλλωστε προκύπτει από τη νέα γενιά μηχανών, η οποία διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά του διαδικτύου όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Η ειδοποιός διαφορά που χαρακτηρίζει τη νέα γενιά, ενσωματώνει νέους κόμβους με μοναδική IP διεύθυνση πίσω από κάθε μοναδικό κόμβο. Με άλλα λόγια, σύντομα θα βιώσουμε το φαινόμενο όπου κάθε συσκευή θα έχει τη δική της διεύθυνση στο δίκτυο αυτόνομα ή σαν μέρος άλλης συσκευής ή κόμβου. Γεγονός αποτελεί ότι περιμέναμε κάτι τέτοιο να συμβεί σε επίπεδο IP – και όχι μόνο συμβαίνει, αλλά έχει και ονομασία. Το “διαδίκτυο των πραγμάτων” ή “internet of things” ορίζεται σαν το πλήθος των αναγνωρίσιμων αντικειμένων και την απεικόνιση αυτών σε μία δομή ίδια με αυτήν που ακολουθεί το διαδίκτυο.
Το “διαδίκτυο των πραγμάτων” δεν παρουσιάζεται σαν νέα τεχνολογία. Οι ρίζες του τοποθετούνται πίσω στο 1999 όταν ο Kevin Ashton πρώτος χρησιμοποίησε τον όρο. Η βασική λειτουργία του βασίζεται στην ιδέα της αναγνώρισης συσκευής μέσω ταμπέλας, όπως γίνεται με τη σημερινή τεχνολογία (RFID) για τις συσκευές που επικοινωνούν με ραδιοσυχνότητες σε ανάλογο δίκτυο. Η υλοποίηση βασίζεται στην αναγνώριση και απογραφή διαφορετικών συσκευών οι οποίες βρίσκονται πίσω από έναν υπολογιστή ή διακομιστή. Τα πλεονεκτήματα αυτής ποικίλουν, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι ένα κλοπιμαίο δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, για το λόγο ότι η τοποθεσία του θα γινόταν αμέσως γνωστή. Η παραγωγή των καταναλωτικών προϊόντων θα βασίζεται σε στατιστικό το οποίο παρουσιάζει τη ζήτηση και την κατανάλωσή του σε πραγματικό χρόνο. Η ιδέα έχει θεμελιωθεί με απλό τρόπο, αλλά στην πράξη υπάρχουν ακόμα τεχνικές προκλήσεις.

World IPv6 Day. Η συντέλεια .της άγνοιας
Η 8η Ιουνίου, μέρα κατά την οποία μεγάλες εταιρείες έθεσαν τον εξοπλισμό τους σε δοκιμασία, πέρασε. Στόχος των συμμετεχόντων υπήρξε η εξασφάλιση της απροβλημάτιστης λειτουργίας, τόσο σε επίπεδο παρόχου όσο και σε επίπεδο χρήστη. Μια πρώτη εκτίμηση για τον κίνδυνο ότι οι τελικοί χρήστες θα αντιμετωπίσουν πιθανά προβλήματα, αγγίζει το ποσοστό 0.03 τοις εκατό. Οι χρήστες ενδέχεται να βιώσουν αργή φόρτωση σελίδας κατά τη διάρκεια της δοκιμής ή πλήρη αποτυχία να φορτώσει μία ιστοσελίδα. Στις δοκιμές έλαβαν μέρος πάνω από 1000 συμμετέχοντες. 400 περίπου από αυτούς ενεργοποίησαν το IPv6 σαν τη βασική υπηρεσία για 24 ώρες. Το αποτέλεσμα χαρακτηρίστηκε ως επιτυχία, αν και κάποια προβλήματα υπήρξαν. Ο επίλογος της δοκιμής τονίζει την ανάγκη για την αναβάθμιση του εξοπλισμού των παρόχων, ώστε να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα οι χρήστες. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες φαίνονται ευχαριστημένοι. Τα δεδομένα που συνέλεξαν θα αναλυθούν μέσα στους επόμενους μήνες, ώστε να κοινοποιηθεί μία πιο εκτεταμένη έκθεση αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων. Αναφορές υπήρξαν για πιθανά ρίσκα σε επίπεδο ασφαλείας, αν και η γενική παραδοχή εκτιμά πως όλα τα μικροπροβλήματα θα επιλυθούν σύντομα. Η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών μπόρεσε να έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως συνήθως, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις οι χρήστες αντιμετώπισαν μειωμένη πρόσβαση σε ιστοσελίδες που συμμετείχαν κατά τη διάρκεια της δοκιμής.
Γενικές αναφορές υπάρχουν για προβλήματα όπως αυτό που βίωσαν οι χρήστες του Facebook. Ένα πρόβλημα που παρουσιάστηκε ήταν η μερική εμφάνιση της ιστοσελίδας, χωρίς να περιλαμβάνει φωτογραφίες και επιμέρους τμήματα αυτής. Η Yahoo, με παρόμοια προβλήματα παρουσίασε μια μικρή καθυστέρηση, αλλά τελικά η σύνδεση ολοκληρώθηκε επιτυχώς. Η Google προέτρεψε τους ιστότοπους να “ξεκινήσουν τις μηχανές τους” σε έκδοση 6. Σε ανακοίνωσή της μετά τη δοκιμή θεωρεί τη δοκιμαστική πτήση επιτυχία. Δεν αντιμετωπίστηκε πρόβλημα πρόσβασης. Κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων, σε συνεργασία με τους άλλους συμμετέχοντες θα αναλύσουν τα δεδομένα. Σαν πρώτη εικόνα, η πρώτη παγκόσμια δοκιμή του IPv6 πέρασε χωρίς επεισόδια. Η ιστοσελίδα της Microsoft επίσης ήταν προσβάσιμη. Η εταιρεία ανακοίνωσε άμεσα ένα τρόπο ο οποίος επιδιορθώνει αυτόματα προβληματικούς υπολογιστές που διαθέτουν δυνατότητα συνδεσιμότητας IPv6 στο διαδίκτυο, αλλά δεν λειτουργούν σωστά. Το CNN λειτούργησε ομαλά, με απόλυτη προσβασιμότητα, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Αρκετές εταιρείες online παιχνιδιών όπως η Blizzard Entertainment, δεν αντιμετώπισαν πρόβλημα αλλάζοντας την έκδοση από 4 σε 6. Η Cisco έκρινε τη δοκιμή επιτυχημένη, με την ιστοσελίδα της να λειτουργεί κανονικά και με τεστ μέσα σε αυτήν, το οποίο τεστ εξετάζει την ικανότητα συμβατότητας του χρήστη με την έκδοση 6. Μετά από έρευνα που διεξήγαγε σε ένα δείγμα από 101 κορυφαίες εταιρείες πληροφορικής με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, ανακοίνωσε τα σημαντικότερα συμπεράσματα. Τα πιο βασικά είναι τα εξής: Το 78% των επαγγελματιών στο ΙΤ δήλωσε ότι η επιχείρησή του έχει ήδη προχωρήσει ή προχωρά τώρα στη μετάβαση στο IPv6. Οι διεργασίες για τη μετάβαση, σε ποσοστό 94% έχουν ξεκινήσει πριν 2 χρόνια. Ποσοστό μεγαλύτερο του 54% θεωρεί τη μετάβαση απαραίτητη. Το 92% των συμμετεχόντων απάντησαν ότι η ομάδα που ασχολείται με ζητήματα ασφάλειας, συμμετέχει στις προσπάθειες μετάβασης. Τα σημαντικότερα ζητήματα που αφορούν στη μετάβαση είναι τα τρωτά σημεία της ασφάλειας (60%), η συντήρηση (53%) και η ανάπτυξη τεχνολογιών μετάβασης (50%). Τέλος, στην έκθεση Interop 2011 στο Λας Βέγκας, η Cisco – ένας από τους κύριους συμμετέχοντες – συνεργάστηκε με πολλούς παρόχους ώστε να υλοποιήσει το InteropNet, το πρώτο ολοκληρωμένο δίκτυο το οποίο τρέχει σε IPv4 και IPv6 παράλληλα, προσφέροντας υπηρεσίες δεδομένων, φωνής και video σε περισσότερους από 15.000 επισκέπτες και 400 εκθέτες.
Στον ελληνικό χώρο δραστηριοποιούνται τα μέλη της Ελληνικής Ομάδας Δράσης IPv6. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ασχολείται με μετάδοση εικονοροών και διασύνδεση IPv6 με τον κεντρικό ιστότοπο. Το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας έχει στόχο την ενεργοποίηση λειτουργιών IPv6 σε όλο το ακαδημαϊκό δίκτυο, τη διασύνδεση με παρόχους και την ελεύθερη διασύνδεση των Ελλήνων χρηστών με το IPv6 διαδίκτυο. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο δραστηριοποιείται στη διασύνδεση των εσωτερικών δικτύων και του κεντρικού ιστοτόπου. Ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος συμμετέχει ενεργά στη διασύνδεση, έλαβε μέρος στο World IPv6 Day και προωθεί τη λειτουργία πιλοτικού δικτύου IPv6 για ευρυζωνικούς συνδρομητές. Άλλα μέλη που απαρτίζουν την ομάδα είναι το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, το ADSL.GR, η Cosmote, η Cisco (Hellas), η Forthnet, η Gennet η Juniper Networks (Hellas), η ΟΤΕGlobe και άλλοι. Η ελληνική ομάδα δράσης (www.ipv6-taskforce.gr) οργανώνει τις εκδηλώσεις ενημέρωσης. Αποτελεί λοιπόν γεγονός ότι η μετάβαση δεν είναι προϊόν, δεν εξυπηρετεί σκοπιμότητες, δεν ακούει σε ονόματα. Όλοι βοηθούν σε μια παγκόσμια προσπάθεια προκειμένου η έκδοση 6 να αφομοιωθεί σε όλα τα επίπεδα και να υλοποιηθεί με διαφάνεια. Αυτό είναι άλλωστε και το ζητούμενο – και κατά γενική ομολογία ο στόχος έχει επιτευχθεί. Όσο πιο οργανωμένα γίνει η διαδικασία, τόσο μικρότερες θα είναι οι απώλειες.

Υλοποίηση της έκδοσης 6 για το εταιρικό περιβάλλον
Η υλοποίηση της έκδοσης 6 απαιτεί μελέτη και οργάνωση. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο συμβουλευτικός χαρακτήρας των επαγγελματιών βοηθά στην αποφυγή εσφαλμένων αποφάσεων κάτω από συνθήκες πίεσης και στενών χρονικών περιθωρίων.
Μία αποδοτική προσέγγιση μεθοδεύεται ως εξής. Η μετάβαση σε έκδοση 6 πρέπει να εφαρμοστεί για την εταιρεία με τέτοιο τρόπο, ώστε η ανάπτυξη να λειτουργήσει ομαλά και να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της. Τα συστατικά που θα πραγματώσουν το στόχο βασίζονται στην καλή επικοινωνία και τη σωστή επιλογή των ανθρώπων που θα οργανώσουν το σχέδιο. Το πρώτο βήμα απαιτεί την επιλογή ενός τεχνολάτρη με γνώση του IPv6 και του εξοπλισμού της εταιρείας. Ο ρόλος προστάζει την ανάληψη καθηκόντων project manager, ώστε να αναγνωρίσει τις ανάγκες της εταιρείας ή του Οργανισμού. Διεξάγονται πολλά σεμινάρια σε διάφορες μορφές (ταξίδια, τμήματα, online) τα οποία θα τον βοηθήσουν να αναπτύξει σύντομα το στρατηγικό σχέδιο με το οποίο θα εφαρμόσει την υλοποίηση. Έχοντας αναλύσει τις υπηρεσίες και το υλικό και λαμβάνοντας υπόψη τις μελλοντικές επεκτάσεις της εταιρείας, θα βρεθεί σε θέση να αποφασίσει ώριμα για τον ακριβή τρόπο υιοθέτησης της έκδοσης 6, την υλοποίηση και την αξιόπιστη μετάβαση.
Το επόμενο βήμα βασίζεται στην επικοινωνία με τον πάροχο (ISP). Οι περισσότερες εταιρείες εξαρτώνται από τη διασύνδεση στο διαδίκτυο. Σε αυτό το στάδιο, γεγονός αποτελεί η προσπάθεια της εταιρείας (βασιζόμενη στην ικανότητα του παρόχου) να παρέχει υπηρεσίες μέσω της έκδοσης 6. Σημαντικό ρόλο θα παίξει η αναλυτική παρουσίαση στον πάροχο του στόχου που θέλει να πετύχει η εταιρεία. Ρωτήστε για τα σχέδια του παρόχου σχετικά με την έκδοση 6. Εάν αυτός έχει υιοθετήσει και εφαρμόσει την έκδοση 6, προχωρήστε σε επιμέρους ερωτήσεις ώστε να μην υπάρξουν απορίες στο τέλος της επικοινωνίας. Ο project manager οφείλει να κατανοήσει τόσο τις διαδικασίες όσο και τις εναλλακτικές λύσεις. Στην περίπτωση όπου ο πάροχος δεν υποστηρίζει IPv6, υπάρχουν δύο επιλογές. Η πρώτη προϋποθέτει τη συνεργασία με αυτόν σε ένα κοινό σχέδιο ώστε να πραγματοποιηθεί με επιτυχία η υλοποίηση του σχεδίου. Η εναλλακτική λύση θέτει ζήτημα αλλαγής παρόχου που ήδη προσφέρει υπηρεσίες σε έκδοση 6.
Κρίσιμο στάδιο αποτελεί η αναγνώριση του υλικού δικτύου και του διαθέσιμου εξοπλισμού. Το μεγαλύτερο μέρος του υλικού υποδομής, συχνά βρίσκεται συμβατό με IPv6. Η έρευνα για τον επιμέρους εξοπλισμό δεν αποτελεί χρονοτριβή, καθώς μειώνει δραστικά το χρόνο υλοποίησης. Μια λίστα υλικού με σημείωση για κάθε μηχανή η οποία αφορά στη συμβατότητα με IPv6, θα αποτελέσει την πρώτη εικόνα για το ποσοστό κατά το οποίο είστε έτοιμοι να προχωρήσετε. Η ύπαρξη μη συμβατών συσκευών θα αυξήσει το κόστος ανάπτυξης του σχεδίου, αλλά η λίστα πλεονεκτεί και πάλι δίνοντας άμεσα την πρώτη εκτίμηση για το κόστος μετάβασης σε επίπεδο εξοπλισμού (hardware). Μεγάλη βοήθεια σε αυτήν την έρευνα μπορούν να σας παρέχουν οι κατασκευάστριες εταιρείες καθώς δηλώνουν έτοιμες να δώσουν πληροφορίες για τη διαδικασία, την αναβάθμιση ή ακόμα και την αντικατάσταση του εξοπλισμού.
Η συμβατότητα λογισμικού αποτελεί την επόμενη σημαντική πληροφορία που χρειάζεστε για την επίτευξη του στόχου. Μία λίστα με όλα τα λογισμικά της εταιρείας αποτελεί προτεραιότητα. Η αναγνώριση των προγραμμάτων δεν ολοκληρώνει την εικόνα, άρα δεν εξάγει τη λύση. Το λογισμικό λειτουργεί σε συνδυασμό με το λειτουργικό σύστημα, τους οδηγούς για τα επιμέρους τμήματα του υπολογιστή ή διακομιστή. Είναι σαφές ότι και σε αυτό το κομμάτι η έρευνα πρέπει να γίνει σε συνεργασία με τους κατασκευαστές. Ρωτήστε για την έκδοση 6. Εάν υποστηρίζεται και λειτουργεί για τις δικές σας ειδικευμένες ανάγκες, το σχέδιο βρίσκεται σε τελική ευθεία προς την υλοποίηση. Τέλος, φροντίστε έγκαιρα οι προγραμματιστές που χτίζουν τις δικές σας εφαρμογές, να ενσωματώσουν σε αυτές IPv6 δυνατότητες. Η επιτυχία της μετάβασης βασίζεται στην αρμονία του συνόλου των διαθέσιμων υπηρεσιών, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό εταιρικό δίκτυο. Στην περίπτωση όπου υπάρχει απομακρυσμένη περιοχή για αντίγραφα ασφαλείας σε άλλη χώρα, τεχνολογία με βάση το σύννεφο ή οποιαδήποτε μορφή απομακρυσμένης σύνδεσης, εξετάστε αν όλα τα όργανα είναι συμβατά με την ορχήστρα σας.
Η υλοποίηση του σχεδίου αποτελεί το τελικό στάδιο της διαδικασίας. Το σχέδιο έχει ολοκληρωθεί στα χαρτιά, όταν ο εξοπλισμός και το λογισμικό είναι συμβατά και η παραμετροποίηση αποτελεί γνωστή διαδικασία. Απομένει μόνο η αγορά αν κρίνεται απαραίτητη η εγκατάσταση και η ρύθμιση, ώστε να περάσει η εταιρεία στην έκδοση 6. Πριν την τελική απόφαση για την εκτέλεση της εφαρμογής, γίνεται απαραίτητος ένας εξονυχιστικός επανέλεγχος της στρατηγικής. Είναι γνωστή η θέση μου σε αυτό το σημείο. Δείτε και μια εναλλακτική, συγκρίνετε το πλάνο σας με άλλα. Ακόμα και αν δεν προκύψει νέα ανάγκη που να σας ωθήσει σε αλλαγή πλεύσης, είναι μεγάλο όπλο να γνωρίζετε πώς αντιμετωπίζουν το ίδιο θέμα οι γύρω σας. Είναι σύνηθες το φαινόμενο να γεννηθεί μία καινούρια ιδέα ή να βρεθεί ένα λάθος, μόνο από μία ερώτηση τρίτου προσώπου για μία λεπτομέρεια που δεν είχαμε σκεφτεί. Το πλάνο της έκδοσης 6 αποτελεί σήμερα απαραίτητη διαδικασία μέσα στο 2011 για τις περισσότερε εταιρείες, μιας και δεν υπάρχει άλλη επιλογή.
Εν κατακλείδι, η ιστορία του IPv6 έχει ήδη πάρει την κατεύθυνση που όλοι επιθυμούσαμε. Είναι γεγονός πως υπάρχουν μικροπροβλήματα και προκλήσεις προς επίλυση, αλλά αυτό δεν αποτελεί θέμα γιατί η έκδοση 6 υποστηρίζεται από την παγκόσμια τεχνολογική κοινότητα και σύντομα θα είναι καθημερινότητα που δεν θα δημιουργεί αίσθηση. Η φημολογία λοιπόν για το τέλος του κόσμου, καταρρέει για άλλη μία φορά. Ο νέος φορητός υπολογιστής που αγόρασα πριν λίγο καιρό, έχει πράσινο LED. Κανένα δέος. Κανένας εντυπωσιασμός. Είναι απλά η ενδεικτική λυχνία που δείχνει ότι ο υπολογιστής είναι σε λειτουργία. “Blue is the new green” και στην περίπτωσή μας. Σε λίγο καιρό δεν θα μας ξενίζει το νέο “μπλε λαμπάκι” που ακούει στο όνομα IPv6.

Δρ. Αλέξανδρος Σουλαχάκης