Για πολλά χρόνια, οι τράπεζες στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ) ήταν μπροστά από τις αντίστοιχες στη Δυτική Ευρώπη όσον αφορά την τεχνολογία. Ξεκινώντας τις νέες επιχειρηματικές τους δραστηριότητες στις αρχές της δεκαετίας του ’90, οι τράπεζες στην ΚΑΕ είχαν το πλεονέκτημα του να μην επιβαρύνονται με παλιά συστήματα, επομένως κατάφεραν να κάνουν ένα τεράστιο άλμα επενδύοντας σε νέα τεχνολογία και κατόπιν πετυχαίνοντας να βελτιωθούν, να γίνουν ταχύτερες και πιο φιλικές από τις αντίστοιχες παραδοσιακές.
Andres Garcia-Arroyo Maeso
Vice President Oracle Applications Central & Eastern Europe, CIS and Israel at Oracle
Τριάντα χρόνια μετά, οι τράπεζες στην ΚΑΕ αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι χάνουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, καθώς χάνουν την επαφή με νεότερους πελάτες και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Ταυτόχρονα, οι τράπεζες, όπως και άλλες εταιρείες στη συγκεκριμένη περιοχή, πρέπει να αντιμετωπίσουν τη διαρκή ανάγκη για βελτιστοποίηση των εργασιών τους, βρίσκοντας ταυτόχρονα τρόπους για ελαχιστοποίηση του χάσματος δεξιοτήτων. Όπως δηλώνουν πολλοί Διευθυντές Πληροφοριακών Συστημάτων (CIO) τραπεζών, η τεχνολογία αποτελεί συχνά τη μοναδική (και συνεπώς την καλύτερη) απάντηση για να αντιδράσουν σε αυτές και άλλες επιχειρηματικές προκλήσεις. Πώς, λοιπόν, μπορεί μια τράπεζα να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό της;
Οι νέες και αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να βοηθήσουν τις τράπεζες να βελτιώσουν τις εμπειρίες των πελατών, να υποστηρίξουν πολυκαναλικές στρατηγικές και να βελτιώσουν την ασφάλεια. Μερικά από τα κορυφαία παραδείγματα είναι η AI και τα ρομποτικά συστήματα αυτοματοποίησης. Τέτοιες καινοτομίες μπορούν να υποστηρίξουν τόσο τις διαδικασίες εξυπηρέτησης των πελατών, όσο και τις υποστηρικτικές λειτουργίες. Επίσης, διαμορφώνουν την υποδομή για την ανάπτυξη κορυφαίων εφαρμογών για κινητές συσκευές και για την εισαγωγή chatbot. Το cloud είναι ακόμα μία τεχνολογία που ενσωματώνεται ολοένα περισσότερο στην αρχιτεκτονική και τις υπηρεσίες του IT των τραπεζών. Οι εταιρείες που εδρεύουν στην ΚΑΕ συχνά αναφέρουν ζητήματα κανονισμών που τις αποθαρρύνουν από τη χρήση του cloud, και όμως ένας αυξανόμενος αριθμός τραπεζικών ιδρυμάτων εφαρμόζει λύσεις cloud σε καθημερινές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένων εφαρμογών επικοινωνίας και συνεργασίας καθώς και περιβάλλοντα δοκιμών και ανάπτυξης στο cloud.
Μια άλλη απάντηση στο ερώτημα των τραπεζών «Πώς να παραμείνουμε σχετικές;» είναι το να ανοιχτούν και να γίνουν συνδεδεμένες. Ωστόσο, αυτό ενδέχεται να μην είναι εύκολο, ακόμα και για τις πιο εξελιγμένες τράπεζες. Οι παλαιού τύπου τεχνολογίες, ειδικά στη βασική πλατφόρμα, τείνουν να αποτρέπουν το είδος της προσαρμόσιμης και ευέλικτης διαλειτουργικότητας με εξωτερικά οικοσυστήματα που είναι αναγκαία για την υλοποίηση μιας συνδεδεμένης τραπεζικής στρατηγικής. Πράγματι, πολλές τράπεζες εργάζονται σήμερα για να εκσυγχρονίσουν την υποδομή τους ώστε να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο εξέλιξης και να συμμετάσχουν σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα.
Ένας από τους κύριους συμμάχους των τραπεζών στην επιδίωξη του να γίνουν συνδεδεμένες οντότητες, είναι η φιλοσοφία των ανοικτών API. Τα ανοικτά APIs επιτρέπουν σε ένα πρόγραμμα λογισμικού να μιλάει με ένα άλλο, καθώς και σε εξουσιοδοτημένους τρίτους να δημιουργούν προϊόντα και υπηρεσίες με βάση τις υφιστάμενες εφαρμογές λογισμικού, μέσα από την πρόσβαση σε δεδομένα ή οδηγίες συναλλαγών των διαδικασιών. Τέτοιοι τρίτοι θα μπορούσαν να είναι εταιρείες οικονομικής τεχνολογίας, συνεργαζόμενες ή ανταγωνιζόμενες με μια τράπεζα, ή μια start-up εταιρεία που ανήκει στην τράπεζα και προσπαθεί να εμπλακεί σε μια νέα αγορά.
Τα διάφορα μοντέλα ανοικτής συμπεριφοράς και συνεργασίας περιλαμβάνουν το τυπικά αμερικανικό μοντέλο συνδεδεμένης στρατηγικής ενός κλειστού και ελεγχόμενου οικοσυστήματος που χτίζεται γύρω από μια τράπεζα, το ασιατικό μοντέλο ανοικτής στρατηγικής με τράπεζες ή νέους παίκτες να αναδύονται σε ένα ανοικτό οικοσύστημα, στο οποίο το χρηματοοικονομικό ίδρυμα γίνεται μέρος του ευρύτερου οικοσυστήματος, και η ευρωπαϊκή στρατηγική συμμόρφωσης όπου το χαρακτηριστικό «ανοικτό» επιβάλλεται μέσω υποχρεωτικών APIs, αλλά με περιορισμένες προσπάθειες για άνοιγμα προς το οικοσύστημα πέραν των εντολών. Οι αγορές που εφαρμόζουν μια υβριδική στρατηγική θα περάσουν σταδιακά σε ένα ανοικτό οικοσύστημα με ένα περιορισμένο σύνολο ανοικτών API για βασικές λειτουργίες και έλεγχο, με υποστήριξη από ιδιωτικά API και API συνεργατών για κάποιους άλλους τομείς.
Στην περιοχή της ΚΑΕ, το πιο πιθανό σενάριο είναι μια στρατηγική συμμόρφωσης με υβριδικά στοιχεία που θα επέτρεπαν στις τράπεζες να γίνουν βαθμιαία μέρος ενός νέου οικοσυστήματος.
Για την Ευρώπη, οι βασικοί παράγοντες που υποστηρίζουν τα ανοικτά API περιλαμβάνουν κανονισμούς όπως η πρωτοβουλία για την ανοικτή τραπεζική στο Η.Β. και η Δεύτερη Οδηγία της Ε.Ε. για τις υπηρεσίες πληρωμών (PSD2). Η εταιρεία ερευνών τεχνολογίας IDC προβλέπει ότι μέχρι το 2021, το 20% των τραπεζών 1ου και 2ου επιπέδου παγκοσμίως θα αξιοποιούν APIs και θα μοιράζονται τουλάχιστον τρεις εξωτερικές εφαρμογές εταιρικής τραπεζικής με ομότιμα χρηματοοικονομικά ιδρύματα, αρχικά για βελτιωμένη αξιολόγηση κινδύνου, πιστωτικές αποφάσεις και από κοινού παροχή δανείων. Τελικά, έως 20 API με εξωτερικό προσανατολισμό θα εκτεθούν καθώς αναπτύσσεται η συνεργασία με τις εταιρείες οικονομικής τεχνολογίας και οι τράπεζες προσπαθούν να ενσωματωθούν στις ζωές των πελατών τους. Με δεδομένο το πόσες διεθνείς τράπεζες δραστηριοποιούνται στην ΚΑΕ, αυτή η τάση θα είναι επίσης εμφανής σε περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο χώρας.
Τοπικές κρατικές πρωτοβουλίες δείχνουν πόσο σημαντική είναι η ανοικτή τραπεζική και η συμβίωση τραπεζών-εταιρειών οικονομικής τεχνολογίας για το τοπικό οικονομικό περιβάλλον. Μόνο στην Πολωνία, το Υπουργείο Ψηφιακού Μετασχηματισμού έχει ορίσει έναν ειδικό πληρεξούσιο (proxy) για την οικονομική τεχνολογία, και ιδρύθηκε νέο τμήμα οικονομικής τεχνολογίας στην Πολωνική Αρχή Χρηματοοικονομικής Εποπτείας. Οι αρχές συνεργάζονται με τις τράπεζες θεσπίζοντας περιβάλλοντα δοκιμής κανονισμών ώστε να μπορεί να γίνει Έρευνα & ανάπτυξη, δοκιμές απόδειξης καταλληλότητας και πιλοτικά έργα, με ασφάλεια για όλους τους εμπλεκόμενους: τράπεζες, εταιρείες οικονομικής τεχνολογίας, καταναλωτές, επιχειρήσεις, καθώς και για τις ίδιες τις αρχές.
Οι τράπεζες στην ΚΑΕ εκπροσωπούσαν κάποτε ό,τι πιο σύγχρονο στην τεχνολογία και, στη συνέχεια, μεγάλωσαν και έγιναν σχετικά συντηρητικοί «γονείς», ανταγωνιζόμενες για νέους πελάτες με τα νεοεμφανιζόμενα «ξαδέλφια» και τους «θείους» από τον τομέα της οικονομικής τεχνολογίας. Με την τεχνολογία και τους κανονισμούς που ισχύουν, οι τράπεζες έχουν κάθε περιθώριο να γίνουν ξανά σαν άνετοι «γονείς» που είναι διασκεδαστικοί στην παρέα, χωρίς να παύουν να παρέχουν υποστήριξη και ασφάλεια. Αρκεί να προσπαθήσουν να ανοιχτούν!
