Ποινικά αδικήματα, που δεν είναι ιδιαιτέρως σοβαρά, μπορούν – υπό προϋποθέσεις – να δικαιολογήσουν πρόσβαση στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, που διατηρούνται από παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Προϋπόθεση είναι η πρόσβαση αυτή να μην πλήττει σοβαρά την ιδιωτική ζωή. Σε αυτήν τη θέση καταλήγει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αποφαινόμενο σχετικά με υπόθεση που έλαβε χώρα στην Ισπανία.
Ποινικά αδικήματα που δεν είναι ιδιαιτέρως σοβαρά, μπορούν να δικαιολογήσουν πρόσβαση στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήραΣτο πλαίσιο ποινικής έρευνας για ληστεία, κατά την οποία αφαιρέθηκαν ένα πορτοφόλι και ένα κινητό τηλέφωνο, η ισπανική δικαστική αστυνομία ζήτησε από τον αρμόδιο για την υπόθεση ανακριτή να της επιτρέψει την πρόσβαση στα δεδομένα ταυτοποίησης των χρηστών των τηλεφωνικών αριθμών που είχαν ενεργοποιηθεί με το κλαπέν τηλέφωνο εντός διαστήματος δώδεκα ημερών από την ημερομηνία της ληστείας. Ο ανακριτής απέρριψε το αίτημα αυτό με το αιτιολογικό, μεταξύ άλλων, ότι η πράξη την οποία αφορούσε η ποινική έρευνα δεν στοιχειοθετούσε «σοβαρό» αδίκημα – ήτοι, κατά το ισπανικό δίκαιο, αδίκημα που τιμωρείται με κάθειρξη άνω των πέντε ετών – λαμβανομένου υπόψη ειδικότερα ότι η πρόσβαση στα δεδομένα ταυτοποίησης ήταν δυνατή μόνο για τη συγκεκριμένη κατηγορία αδικημάτων. Η Ministerio Fiscal (ισπανική εισαγγελική αρχή) άσκησε έφεση κατά της αποφάσεως αυτής ενώπιον του Audiencia Provincial de Tarragona (εφετείου Ταραγόνας, Ισπανία).
Η Οδηγία για την προστασία ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες προβλέπει ότι τα κράτη – μέλη μπορούν να περιορίζουν τα δικαιώματα των πολιτών. Προϋπόθεση αποτελεί ο περιορισμός αυτός να αποτελεί αναγκαίο, κατάλληλο και ανάλογο μέτρο σε μια δημοκρατική κοινωνία για τη διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας, της εθνικής άμυνας και της δημόσιας ασφάλειας ή για την πρόληψη, διερεύνηση, διαπίστωση και δίωξη ποινικών αδικημάτων ή της άνευ αδείας χρησιμοποίησης του συστήματος ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Η απόφαση
Με την απόφασή του, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση δημοσίων Αρχών σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, που διατηρούνται από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, στο πλαίσιο ανακριτικής διαδικασίας, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Εξάλλου, η πρόσβαση στα δεδομένα ταυτοποίησης των κατόχων των καρτών SIM που ενεργοποιήθηκαν με κλεμμένο κινητό τηλέφωνο, όπως το επώνυμο, το όνομα και, ενδεχομένως, η διεύθυνση των κατόχων αυτών, συνεπάγεται επέμβαση στα κατοχυρωμένα στον Χάρτη θεμελιώδη δικαιώματα των εν λόγω κατόχων. Το Δικαστήριο αποφαίνεται, όμως, ότι η ως άνω επέμβαση δεν έχει τόσο σοβαρό χαρακτήρα, ώστε η πρόσβαση αυτή να πρέπει να περιορίζεται, όσον αφορά την πρόληψη, διερεύνηση, διαπίστωση και δίωξη ποινικών αδικημάτων, στην καταπολέμηση της βαριάς εγκληματικότητας.
Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η πρόσβαση των δημοσίων Αρχών σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, που διατηρούνται από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, στοιχειοθετεί επέμβαση στα κατοχυρωμένα στον Χάρτη θεμελιώδη δικαιώματα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και προστασίας των δεδομένων, έστω και χωρίς τη συνδρομή περιστάσεων που θα επέτρεπαν τον χαρακτηρισμό της επεμβάσεως αυτής ως «σοβαρής» και ανεξαρτήτως του αν οι επίμαχες πληροφορίες για την ιδιωτική ζωή είναι ευαίσθητες ή όχι ή του αν οι ενδιαφερόμενοι υπέστησαν ή όχι πιθανές δυσμενείς συνέπειες εξαιτίας της εν λόγω επεμβάσεως.
