Της Τέτης Ηγουμενίδη
Ενδεικτικό του προβληματισμού που κυριαρχεί στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως είναι το κείμενο με τα συμπεράσματα που ενέκρινε χθες το Συμβούλιο Υπουργών Τηλεπικοινωνιών σχετικά με τη σημασία του 5G για την ευρωπαϊκή οικονομία και την ανάγκη αντιμετώπισης των κινδύνων ασφάλειας.
Όπως υπογραμμίζεται από το Συμβούλιο η ασφάλεια του 5G είναι συνεχής διαδικασία, η οποία ξεκινά με την επιλογή των προμηθευτών και καλύπτει την όλη διαδικασία παραγωγής των στοιχείων του δικτύου και τη διάρκεια ζωής της λειτουργίας των δικτύων. Το Συμβούλιο αναγνωρίζει την ανάγκη θέσπισης ισχυρών κοινών προτύπων και μέτρων ασφαλείας τονίζει ωστόσο παράλληλα ότι ενώ η τυποποίηση και η πιστοποίηση πιθανότατα αντιμετωπίζουν ορισμένες προκλήσεις ασφάλειας που συνδέονται με τα δίκτυα 5G, απαιτούνται πρόσθετα μέτρα ασφαλείας για τον αποτελεσματικό μετριασμό των κινδύνων.
Καταλήγοντας καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή, με την υποστήριξη του ENISA, «να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα εντός των αρμοδιοτήτων τους για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια και την ακεραιότητα των δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ιδίως των δικτύων 5G».
Στο Συμβούλιο Υπουργών Τηλεπικοινωνιών της ΕΕ ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, αρχικά συνεχάρη τον νέο Επίτροπο για την Εσωτερική Αγορά Thierry Breton και ευχήθηκε καλή επιτυχία στα καθήκοντά του. Ακολούθως, αναφέρθηκε στην «οικονομία των δεδομένων» και την ολοένα αυξανόμενη σημασία της και την ανάγκη δημιουργίας συνθηκών εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες, τη Δημόσια Διοίκηση και τις επιχειρήσεις. Στο περιθώριο του Συμβουλίου, ο Υπουργός προσυπέγραψε τη Διακήρυξη Euro QCI (Quantum Communication Infrastructure) που αναφέρεται σε ζητήματα ασφαλείας των υποδομών του δημόσιου τομέα.
Στην τοποθέτησή του ο Έλληνας υπουργός επεσήμανε: «Είναι προφανές ότι το σύνολο των θεμάτων τα οποία θα μας απασχολήσουν τα επόμενα χρόνια – είτε είναι το 5G, η τεχνητή νοημοσύνη ή οι καλύτερες ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες – έχουν στο επίκεντρό τους το ρυθμιστικό πλαίσιο της χρήσης δεδομένων.
Δεδομένου ότι η “οικονομία των δεδομένων” μεγαλώνει εκθετικά καθώς επίσης και ότι οι μεγαλύτεροι τεχνολογικοί κολοσσοί συνιστούν πλέον πλατφόρμες δεδομένων, πρέπει να εξασφαλίσουμε ισότιμους όρους ανταγωνισμού αλλά ταυτόχρονα και τις απαραίτητες συνθήκες ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικές οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Με αυτά τα δεδομένα, χαιρετίζουμε την ανθρωποκεντρική προσέγγιση που παρουσιάστηκε – και ευρύτερα την έμφαση που δίνεται σε αυτό το θέμα.
Για να πραγματοποιήσουμε αυτούς τους στόχους, η λέξη κλειδί στην οποία πρέπει να εστιάσουμε είναι η “εμπιστοσύνη”.
Προκειμένου να κερδηθεί η εμπιστοσύνη σε ένα τέτοιο περιβάλλον, απαιτείται ένα σύνολο πολιτικών. Η δυνατότητά μας ως Ευρωπαϊκή Ένωση να αποδείξουμε στην παγκόσμια κοινότητα ότι έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε τέτοιες πολιτικές σε κλίμακα, όπως πχ ο GDPR, είναι εξαιρετικής σημασίας.
Ταυτόχρονα, πρέπει να επικεντρωθούμε στις ακόλουθες προτεραιότητες:
Πρώτον, οι πολίτες πρέπει να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τα οφέλη από τη χρήση δεδομένων για λογαριασμό των αντίστοιχων κρατών τους με την παροχή καλύτερων ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών. Η εφαρμογή της αρχής “μόνον άπαξ” πρέπει να αποτελέσει απόλυτη προτεραιότητα, τόσο στο εσωτερικό των κρατών-μελών, όσο και μεταξύ τους. Και αυτό φυσικά πρέπει να καταστεί σαφές σε όλους τους ενδιαφερόμενους.
Δεύτερον, η αρχή “μόνον άπαξ” πρέπει να εφαρμόζεται όχι μόνο στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα.
Τρίτον, πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω σαφή πρωτόκολλα σχετικά με την ακεραιότητα και την επεξεργασία δεδομένων.
Τέλος, θα πρέπει να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα των πολιτών σε σχέση με την τεχνολογική δυνατότητα αλγοριθμικής ταξινόμησης. Για αυτόν το λόγο, η διαφάνεια των αλγορίθμων και η δυνατότητα των πολιτών να αμφισβητούν αλγοριθμικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων που θεωρούν ότι είναι επιβλαβείς για αυτούς, είναι υψηλής σημασίας.
Κλείνοντας, σε αυτήν την προσπάθεια, εκτός από τη συλλογική δουλειά μας, πρέπει επίσης να ανταλλάσσουμε συστηματικά τις βέλτιστες πρακτικές στη διαχείριση δεδομένων, είτε πρόκειται για εσωτερικούς κανονισμούς, για πολιτικές, ή για τεχνολογίες.»
